Gezegeni tahrip eden 7 kuraklık

iklim-su-kuraklık-1Kaynak: Gaiadergi, 8 Haziran 2015

Yerleşim olan her kıta, değişik derecelerde önemli boyutta su sıkıntısı ile karşı karşıya. Bu, belirli alanlarda yerel su kaynağının yüzde 80’inden fazlasının her yıl işletmeler, çiftçiler, bölge sakinleri ve diğer tüketiciler tarafından çekildiği anlamına geliyor. Suyun tamamı tüketilmiyor (Kullanıldıktan sonra nehre geri akarak akıntı yönünde tekrar kullanılabilir); fakat talep yine de gerekli yerde rekabet yaratıyor. Bu “sıkıntılı” alanlar, aynı zamanda dönemsel kuraklığa karşı en savunmasız olanlar. Su kaynaklarının aşırı kullanımı nedeniyle bir bölgeyi kriz ve kaosa sürüklemek için sadece birkaç yıllık düşük yağış miktarı veya kötü yönetim kararları yeterlidir.

iklim-su-kuraklık-1
Fotoğraf: Shutterstock

Son birkaç yılda meydana gelen yedi aşırı kuraklığa göz atalım:

1. Avustralya’nın yılda bir gerçekleşen kuraklığı

Avustralya’nın “milenyum” kuraklığı, 1995 yılında başladı ve 2009 yılının sonlarına kadar ülke çapında devam etti. Bitkisel üretim ve endüstriyel su kullanımı gibi su rezervlerinin seviyesi de birden ve hızlıca düştü. Melbourne, Sydney ve Perth gibi birkaç şehir, kendi çabalarıyla kısmen kuraklığa dayanıklı arıtma tesisleri kurarken, diğer alanlar atık su geri dönüşüm projelerini takip etti. 2001 ve 2012 yılları arasında, federal hükümet kuraklıktan etkilenen çiftçilere ve küçük işletmelere 4,5 milyar dolar yardım sağladı.

Avustralya-Kuraklık-1
Fotoğraf: Ian Waldie

2010-11’de, kuraklığın hemen ardından Avustralya, Fransa ve Almanya’nın toplam selinden daha büyük olan Queensland bölgesinde 200 bin kişiyi etkileyen ve en az 10 milyar dolar zarar veren yarım yüzyıldaki en kötü seli yaşadı.

2. İspanya suyu gemilerle ithal ediyor

2008’de İspanya’nın Katalonya bölgesinin kuzey doğusundaki kuraklık öyle şiddetlendi ki Barselona, Fransa’dan gemilerle su ithal etmeye başladı. İspanya’daki suyun yaklaşık yüzde 70’i tarıma gidiyor. The Independent’a göre; bir çoğu antik sulama sistemleri ve verimsiz topraklara uygun olmayan su bitkileri yetiştirme sebebiyle israf ediliyor. Diğer eleştirmenler krizin suçlusu olarak düşük su fiyatlarını işaret etti. Düşük su fiyatları genellikle tartışmalıdır; su tasarrufu sağlayan altyapıya düşük yatırım yapılması ve savurgan su kullanımı ile sonuçlanır.

İspanya-Kuraklık

3. Kuzey Hindistan’ın yer altı suyu kaybı uzaydan görülebilir

NASA’nın Yerçekimi Kurtarma ve İklim Deneyi (GRACE) ikiz uyduları yer altı suyu depolanmasındaki değişimler dâhil olmak üzere, kitle dağılımındaki değişikliklerin neden olduğu Dünya’nın yer çekimi alanındaki değişikliklerini tespit edebiliyor. Dünya’nın hiçbir yerinde yer altı suyu miktarı Kuzey Hindistan’dakinden daha fazla düşmemiştir. NASA büyük ölçekli sulamanın 2002 ve 2008 yılları arasında Haryana, Punjab, Rajasthan ve Delhi’de 108 kübik kilometre yer altı suyu kaybına yol açtığını bulmuştur. Çalışmanın lideri Matt Rodell gözlemlerinden yola çıkarak şunları söylemiştir: “Bölge, tarımsal verimliliğini en üst seviyeye çıkarmak için sulamaya bağımlı hale geldi. Eğer önlemler alınmazsa sürdürülebilir yeraltı suyu kullanımı, bölge sakini sayısının 114 milyon olması sonucu tarımsal üretimin çöküşü ve içme suyunun kıtlığını içerebilir.

Hindistan-Kuraklık-
Fotoğraf: Ian Waldie

” 2012 yılının Temmuz ayında, kabaca Hindistan nüfusunun yarısı – yaklaşık 670 milyon kişi veya dünya nüfusunun yüzde 10’u- kitlesel bir şebeke arızasının arkasından geçici olarak elektrik kesintisi yaşadı. Bazı uzmanlar, suçu Kuzey Hindistan’ı etkileyen şiddetli kuraklıkta buldu. Düşük yağış miktarı, hidroelektrik barajları tarafından sağlanan güç miktarını sınırladı ve çiftçiler ürünlerini sulamak amacıyla su pompalarını çalıştırmak için normalden fazla güç kullandı.

4. Çin’in patlamasının karanlık yüzü

Kuzey Çin’in birçok kısmı, Kaliforniya ve ABD’nin geri kalan batısının aksine, nispeten kurudur. Yine de sulama sayesinde geleneksel olarak önemli miktarda buğday ve diğer tahıllar üretilir. Sanayi, enerji ve belediyeler tarafından hızla artan su kullanımını bu verimsiz sisteme eklersek, Çin’in geleceği kuruyor olabilir.

Çin-Kuraklık
Fotoğraf: AFP Photo

Hükümet yetkilileri harekete geçmeye başlıyor. Su, şimdi Çin’in kamu politika önceliklerinden biri ve merkezi hükümet suyun verimli kullanımını geliştirmek ve su ihtiyacına göre kapaklar yerleştirmek üzere “Üç Kırmızı Çizgi” politikasını başlattı. Yine de bu politikaların ülkenin engin su zorluklarının üstesinden gelebilmek için yeterli olup olmadığı belirsizliğini koruyor.

5. Mezopotamya’nın kabusu

2006 yılından 2011 yılına kadar, Suriye tarihin kayıtlardaki en kötü kuraklık ve bitki yetmezliğini yaşadı. GRACE uydu verileri, “Hindistan’dan sonra dünyadaki yer altı suyu depolama kaybının ikinci en hızlı oranında Dicle ve Fırat nehir havzalarındaki su seviyesinin endişe verici bir oranda düşüşünü” ortaya çıkardı.

Suriye-Kuraklık
Fotoğraf: Hadi Mizban

Diğer birçok faktörler -politik, sosyal ve dini- Suriyeli askeri çatışmaya katkıda bulunurken uzmanlar, “Su mevcudiyetindeki azalma, suyun kötü yönetimi, tarımsal hatalar ve ilgili ekonomik bozulmanın nüfus kaymasına ve kırsal toplulukların yakın şehirlere göç etmesine katkı sağlamaktadır” görüşünü savunuyorlar. Bu faktörler ayrıca kentsel işsizlik, ekonomik kayma, bir milyondan fazla insan için gıda güvensizliği ve bunu takip eden toplumsal huzursuzluğa katkıda bulunmuştur.

6. Güneydoğu Brezilya uçurumun kenarında

São Paolo, Rio de Janeiro ve Belo Horizonte şehirler de dâhil olmak üzere güneydoğu Brezilya bölgeleri, 40 milyon kişi ve risk altındaki ülkenin “ekonomik kalp atışı” ile 84 yılın en kötü kuraklığı ile mücadele ediyorlar. Bu şehirlere su sağlayan rezervler tehlikeli bir şekilde düşük seviyelerde bulunmaktadır. İşleri daha da zorlaştırarak aynı zamanda fazlasıyla kirliler.

Brezilya-Kuraklık

Ne yazık ki, politikacılar, kamu güvensizlik ve hayal kırıklığı seviyesini yükselterek, krizin etkilerini en aza indirmek için adımlar atmakta kararlı davranmak konusunda başarısız oldular. Hatta “su mültecilerine” ihraç etmenin ve eğer işler kötüye giderse yardım için asker getirmenin tartışması olmuştur.

7. Kaliforniya’ya gelince

Kaliforniya, dördüncü yılına ulaşmış, eşi görülmemiş kuraklık sancıları içinde. Vali Jerry Brown, geçen ayın başlarında belediye tarafından, su kullanımında zorunlu kısıtlamalar emretmiştir ve üst düzey haklara sahip bir grup çiftçi, bu yıl kendi paylarına düşen suyun dörtte birinden, daha derin zorunlu kısıtlamalardan kurtulma karşılığında vazgeçti. Durum kötü, hatta bazı çiftçiler için umutsuz. Devletin ekonomik çıkarlarını ve vatandaşlarını korumak için su yönetimini geliştirmesi gerekiyor.

Kaliforniya-Kuraklık-1
Fotoğraf: Bob Chamberlin

Durum daha da kötüleşiyor Dünya Kaynakları Enstitüsü’nün Su Kemeri Projesi’nin 2020, 2030 ve 2040’daki küresel su sıkıntısı için gelecek öngörüleri dünya su kaynaklarının görünüşe göre önümüzdeki birkaç yıl içinde kötüye gittiğini göstermektedir. Geniş popülasyon miktarları ve büyüyen ekonomiler daha çok su talep ederler ve bazı yerlerde iklim değişikliği muhtemelen mevcut su kaynağını azaltacaktır. Kuraklığa olan savunmasızlığımız büyürken, birçok uzmana göre kuraklık dâhil aşırı hava olayları da büyüyecek.

Ancak bu bilgide güç yatıyor. Biz kuraklık riskinin yüksek olduğunu ve dünya çapında büyüdüğünü biliyoruz. Biz şimdiden su kıtlığının; vatandaşlar, çevre ve ekonomi üzerindeki etkilerini görüyoruz. Sürdürülebilir su yönetim planları, açık hükümet izleme ve denetim politikaları ve akıllıca yapılmış doğal ve iyi tasarlanmış altyapı yatırımları giderek azalan su teminini desteklemek insanlar, gezegen ve ekonomi üzerindeki etkileri hafifletmek için yardımcı olabilirdi.

Bu bilgiyi eyleme dökmenin zamanı geldi. İşletmeler, hükümetler ve tüm su yöneticileri, hızlı ve akıllıca kuraklık olaylarına karşı savunmasızlığı azaltmak için önlemler almalıdır.

Kaynak: Ecowatch