İki HES’in arasında kalan köye üçüncüsü geliyor

Alakır Vadisi Çaltı köyüKaynak: Atlas, 22 Temmuz 2013
Toroslar’da yaşayan 79 yaşındaki çapulcu Ramazan amca, HES yapmak için Alakır Nehri’nin kıyısındaki bahçesine giren ve “burayı bize sat, para vereceğiz” diyen şirket yetkililerine, “biz para pul değil, huzur istiyoruz yanıtını verdi ve ekledi: “burayı Gezi Parkı’na çeviririz!” Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Alakır Vadisi’nde yapılması planlanan iki ayrı HES projesine daha onay verdi.

İki HES’in Arasında Kalan Köye Üçüncüsü Geliyor
Antalya’nın Kumluca ilçesinde bulunan Alakır Vadisi’ndeki köylerden biri olan Çaltı’da yaşayan köylüler, bugünlerde HES yüzünden sıkıntılı günler geçiriyorlar. Toplam 8 HES projesinin bulunduğu Alakır Vadisi’nin kuzeyinde nehrin iki yanına kurulan Çaltı köyü, bölgede üretime geçen iki HES’in tam ortasında kalmış durumda. Ancak Çaltı köyünün çilesi bununla sınırlı kalmamış. Kürce ve Kozdere adlarıyla üretime geçen HES’lerin ortasındaki alanda yapılması planlanan Dereköy HES projesine ilişkin ÇED dosyası geçtiğimiz günlerde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca ‘uygun’ bulundu.

ALAKIR’IN KARDEŞLERİNDE KÖYLÜLERE DESTEK ZİYARETİ
Alakır nehrini çevreleyen nar bahçeleri ve bostanlarıyla geleneksel tarımsal üretimini sürdüren Çaltı köylüleri HES projesine karşı tepkililer. Vadideki HES’lere karşı hukuksal mücadele yürüten Alakır Nehri Kardeşliği (ANK) üyeleri, önceki günü Çaltı köyüne düzenledikleri geziyle köylülere destek verdiler.

HES, DOĞA VE İNSANI YOK EDECEK
Ziyaretin ardından ANK tarafından yapılan açıklamada, vadide üretime geçen HES’lerin dere yatağının yaklaşık 10 kilometrelik bölümünü kuruttuğu için ağaçların kuruduğunu, bazılarının ise can çekiştiği kaydedildi. Nehrin Çaltı köyünü kapsayan kısmında yapımı planlanan Dereköy HES’in, insanı ve doğasıyla Çaltı köyünü yok edeceği öne sürülen açıklamada, projeyle ilgili yörede yapılan kamulaştırma girişimleri sırasında köyde nar bahçesi bulunan 79 yaşındaki Ramazan Kaya Güven’in yaşadıklarına da değinildi.

‘AMCA DEVLET SANTRAL YAPACAK, BURADAN ÇIKMAN LAZIM’
HES için sondaj yapmak amacıyla Güven’in nar bahçesine girdiği öne sürülen şirket çalışanlarının karşılaştıkları tepki üzerine, “amca buraya devlet santral yapacak. Buradan çıkman lazım” yanıtını vermelerinin ardından 79 yaşındaki Güven tarafından kovalandıkları bilgisine yer verilen açıklamada, şirket yetkililerinin köylüyü tehdit ettiği iddia edildi.

79 YAŞINDAKİ ÇAPULCU: ‘BURAYI GEZİ PARKI’NA ÇEVİRİRİZ’

Güven’in; “Gece telefon açıyorlar. ‘Para vereceğiz. Sat bize burayı. Yoksa devlet kamulaştırır bu parayı da alamazsınız’ diyorlar. Huzurumuzu kaçırdılar. Biz para pul istemiyoruz. Ata yadigarı bu toprağımızda yıllardır olduğu gibi huzur içinde yaşamak istiyoruz” şeklindeki ifadelerinin aktarıldığı ANK açıklamasında, “Ramazan amca bir kez de evine gelen şirket yetkililerine ‘burayı Gezi Parkı’na çeviririz’ diyecek kadar da Çapulcu. Gezi parkı ruhunun Torosların tepesindeki bir mahalleye kadar yayılmış olduğunu görmek, 80 yaşına yaklaşmış amcanın gözlerinde bile o ışıltıyı görmek hepimizin tüylerini diken diken etti” denildi.

KÖYLÜYE ‘YETERSİZ’ DENİLEN SU HES ŞİRKETLERİNE VERİLDİ
Çaltı köylülerinin sulama sorununu çözmek için 7 yıl önce Devlet Su İşleri’ne başvurduklarını ancak, “Alakır’da bahçe sulamaya yetecek kadar su olmadığı” yanıtını aldıklarına dikkat çekilen açıklamada, köylülere ‘yetersiz’ denilen suyun HES şirketlerine verildiği kaydedildi.

‘ARTIK DAHA CESUR VE AYDINLIK BİR HALK VAR’
HES şirketinin yörede üretilen narlar için soğuk hava deposu yapacağız vaadinde bulunarak köylüleri ikna etmeye çalıştığı öne sürülen açıklamada, “köylüler, ‘bu işi çözerse çapulculuk çözer’ diyor. Çapulcu ruhu Anadolu’nun dağını taşını sarmış durumda. Önceki girişimlerden edinilen tecrübeyle şirketlerin her türlü yalan, dolan, ayak oyunu, hukuksuzluk, rüşvet, kirli çıkar ilişkileri, şiddet ve tehdidi sonuna kadar kullanacağının artık herkes farkında. Artık karşılarında daha bilinçli, daha cesur, daha aydınlık bir halk var” görüşüne yer verildi.

KÖYLÜLERE HUKUKİ DESTEK VERİLECEK
Çaltı köylülerine HES karşıtı çabalarına ANK olarak destek verileceğinin de altı çizilen açıklamada, Ağustos ayı içerisinde bir destek etkinliği gerçekleştirileceği belirtildi. Açıklamada ayrıca HES projesine yönelik hukuki girişimlere başlanacağı vurgulanırken, maddi olanakları kısıtlı olan köylülerin hukuki masraflarını karşılayabilmeleri için sanatsal falliyetlerle bağış toplanarak destek olunacağı kaydedildi.

‘GÖLETTE BALIK AVLAYACAKSINIZ’ DEDİLER, ŞİMDİ ÇAKIL TOPLANIYOR
ANK gezisi sırasında konuşan Çaltı köyü Muhtarı  Nihat Oktay ise vadide  üretim aşamasına gelen iki HES’e konu hakkında bilgi sahibi olmadıkları için karşı çıkamadıklarını belirterek, “Bize, ‘göletiniz olacak orada balık avlayacaksınız’ dediler. İlk senede gölet tamamen mil ve çakılla doldu. Şimdi oradan ancak çakıl toplarsınız. ‘Su bırakacağız’ demişlerdi, dere yatağında azıcık bir su bırakıyorlardı onuda akşamları tamamen kesiyorlar” diye konuştu.

ALAKIR’DA İKİ HES’E DAHA ONAY VERİLDİ
Öte yandan açılan davalar ve eylemler nedeniyle tartışmaların odağında olan Alakır Vadisi’nde iki HES’in daha ÇED raporu daha onaylandı. Antalya Çevre ve Şehircilik  Il Müdürlüğü’nce yapılan duyuruya göre, Kumluca Büyükalan köyü sınırlarında yapımı planlanan Alakır 1 ve Alakır 2 HES projelerinin ÇED başvuru dosyalarının Bakanlıkça uygun bulunduğu belirtildi.

‘SOYKIRIMIN DA BİR SINIRI OLMALI’
Her iki HES projesine yönelik daha önce verilen ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararına dava açılmış ve söz konusu karar mahkemece iptal edilmişti. ANK gönüllüsü Birhan Erkutlu, yeniden ÇED süreci başlatılan HES’lerle ilgili sözün bittiği yerde olduklarını kaydederek, “Toroslar’ın özellikle yaz aylarında yaşadığı su sorunu ortada. Bizleri çok büyük bir tahribat bekliyor. Verilen bunca hukuksal mücadeleden sonra artık el insaf diyoruz. Alakır’da projelendirilen bütün HES’leri tamamlamaya kararlılar. Soykırımın da bir sınırı olmalı diye düşünüyoruz ancak yaşananlar karşısında bu düşüncemiz bile naif kalıyor” diye konuştu.

Yazı: Yusuf Yavuz